Galantus cinsine ait türler en fazla Avrupa, İtalya'dan Pireneler’e kadar uzanan bölgede, Türkiye'nin kuzey kesiminde, Yunanistan ve Ukrayna dâhil Kafkas Dağları’nda yayılış gösterirler. Galanthus’un Roma döneminde İngiltere gibi adalara, göçle beraber Amerika, Avusturalya kıtalarına ve diğer ada ülkelerine yayıldığı kabul edilir. Bazı kardelen türlerinin ise oldukça sınırlı bölgelerde yayılış gösterdikleri bilinmektedir. Örneğin, Galanthus trojanus, Galanthus bursanus, Galanthus cilicus, Galanthus rizensis Türkiye için endemik türlerdir. Geçmişte Galantus türlerinin Doğu Karpatlar'a kadar olan bölgede yoğun olarak bulunduğu, ancak son dönemlerde tıbbi kullanımı sebebi ile soğanlarının topraktan çıkarılmasına bağlı olarak sayılarının gittikçe azaldığı bilinmektedir.
Gönderen
Medya Ermenek
|
4 Aralık 2022 Pazar |
14:06
KARDELENLERİN (GALANTHUS SP.) COĞRAFİK DAĞILIMLARI
Galantus türlerinin tamamen yok olmalarını önlemek amacıyla tüm kardelen türleri “nesli hızla tükenen bitkiler” listesine alınmış olup, yumrularının topraktan yoğun sökümünün önlenmesine yönelik bir kısım tedbirler alınmıştır. Galanthus'un bilimsel olarak tanımlanmış 20 civarında türü mevcut olup, farklı coğrafik bölgelerden yeni türler tanımlanmaya devam etmektedir. Bunlar aşağıdaki gibidir; Galanthus alpinus, Galanthus angustifolius, Galanthus cilicicus, Galanthus elwesii, Galanthus fosteri, Galanthus gracilis, Galanthus ikariae, Galanthus koenenianus, Galanthus krasnovii, Galanthus lagodechianus, Galanthus nivalis, Galanthus platyphyllus, Galanthus plicatus, Galanthus reginae-olgae, Galanthus rizehensis, Galanthus transcaucasicus, Galanthus trojanus, Galanthus woronowii, Galanthus bursanus, Galantus samothracicus.
Galantus soğanlarının doğadan sökülmesi, satılması çoğu ülkede yasaklanmıştır. CITES yönetmeliklerine göre, bu bitkilerin soğanlarının ve tüm bitkinin canlı veya cansız herhangi bir şekilde sökülmemesi, ticaretinin yapılmaması gerekir. Galanthus'un uluslararası ticareti, CITES’in izni olmadan yasa dışı kabul edilir. Bu durum yabani türlerin yanı sıra, melezler ve adlandırılmış kültürel formlar için de geçerlidir. Günümüzde Türkiye’de sınırlı bir dağılış gösteren popülasyonlara sahip Galanthus trojanus, Galanthus bursanus türleri kritik düzeyde tehlike altında, Galanthus nivalis, Galanthus panjutinii türlerinin tehdit altında olduğu, diğer birkaç türün popülasyonlarının da hızlı bir şekilde azaldığı kabul edilmektedir. Galanthus türleri ve kültivarları, baharın sembolleri olarak son derece popüler olup, diğer tüm yabani kaynaklı süs bitkilerinin soğanlarına göre daha fazla ticareti yapılmaktadır.
Prof. Dr. Haydar ÖZTAŞ
Prof. Dr. Fulya ÖZTAŞ
DİKKAT!
Medya Ermenek Taşeli Edebiyat Güncesi yayınlanan makalelerin içeriği hakkında mali, hukuki, cezai, idari sorumluluğu makalesi yayınlanan yazara aittir.Yayınlanan makale karşılığında yazarlara telif ücreti ödenmez. Yazarlar bunu peşinen kabul etmiş sayılırlar. |
Hiç yorum yok:
Yorum Kuralları
Yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret, küfür, aşağılayıcı, küçük düşürücü, pornografik,
ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici,
yorumların her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluğu yorumcuya aittir.
İsimsiz yazılan yorumlar bir saat içinde sistem tarafından otomatik olarak silinir.