ERMENEK TİCARET MAHKEMESİNDE İKİ GAYR-İ MÜSLİM

1873 ERMENEK TİCARET MAHKEMESİ

1861’den sonra hızlı bir şekilde Ticaret Mahkemeleri taşrada yaygınlaşmaya başladı (Çadırcı, 1997: 280).[1]

Ermenek’te hukuki alanda ortaya çıkan bir diğer kurum Ticaret Mahkemesi’dir (AVS, 1290:102).

1873-1879’da Ermenek Ticaret Mahkemesi’nde başkan Osman Kâmil Efendi iken üyeler; Hacı Süleyman Ağa, Agop Ağa, İsmail Efendi, Osman Efendi, Mehmed Efendi, Serkis Efendi’dir. Meclisin kâtibi Hüseyin Efendi’dir (AVS, 1290: 103; AVS, 1296: 190).

Ticaret Mahkemesi üyeleri içinde Agop ve Serkis adlı iki gayr-i Müslim’in bulunması aynı zamanda gayr-i Müslimlerin Ermenek’in ticari hayatında etkinliklerinin de bir kanıtıdır.

1876’da başkan aynı kişi olup değişmezken üyeler arasında diğer Mehmed Efendi, Serkis Efendi yerine ise Nazar Ağa yeni üye olmuşlardır (AVS, 1293: 127).

1877’de gayr-i Müslim olarak sadece Artin Ağa bulunmaktadır (AVS, 1294: 124).

Ticaret Meclisi’ndeki gayr-i Müslim üyelerin sayısının azalması XIX. yüzyıl sonlarında gayr-i Müslimlerin Ermenek’in ticari hayatındaki etkinliğini kaybettiklerinin de bir göstergesidir.”[2]

1873 - 1879 yıllarında Ticaret Mahkemesinde üye olarak bulunan Agop Ağa Mal Müdürlüğünde memurdur. Kendisi Konyalı bir Hristiyandır. Diğeri, Serkis adlı gayr-i Müslim ise Adana tarafından gelmiş, kaymakamlıkta memur olarak çalıştığı bilinmektedir.

Macar seyyah Sigmund Fejes ve 1910 yılında Ermenek’e gelen Ermeni asıllı Fransız seyyah Leon, Ermenek’te gayr-i Müslim olmadığını, mevcutların ise Dersaadet (başkent) İstanbul’a ait memurlar olduklarını bahsederler.

Araştırma

Durmuş Ali Özbek

durmusaliozbek@hotmail.com

---

[1] Çadırcı, Musa (1997). Tanzimat Döneminde Anadolu Kentleri’nin Sosyal ve Ekonomik Yapısı. Ankara: TTK./ Barış Sarıköse, XIX. Yüzyıl Sonlarında ve XX. Yüzyıl Başlarında Ermenek’in İdarȋ Yapısı, s. 706

[2] A.g.e., s. 706

AVS; Adana Vilayet Salnamesi

K.V.S; Konya Vilayet Salnamesi