KEŞKE BÖYLE BİR KİTAP YÜZ YIL ÖNCE ÇIKSAYDI

Sayın Durmuş Ali Özbek  

Köyünüz, (köyümüz) hakkında yazdığınız 600 sayfalık kitabı aldım ve günlerce okudum. Benim çalışmalarıma da yer vermişiniz. Tekrar teşekkür ederim. Keşke böyle bir kitap yüz yıl önce çıksaydı diyorum.

Önce kitabın ismi;

“SBİDE ANTİK KENTİ”

İzvid-i Ulvi, Yukarı İzvit

Yukarı Çağlar

Başlık her şeyi, burada gelişen 2500 yıllık bir uygarlığı anlatıyor. Bölge hakkında yabancı yayınlar yok sayılır. Bölgeden çıkan ilk Türkçe yayını yapan 1970’li yıllarda Ermenek tarihini yazan değerli arkadaşım Ressam, öğretmen Halit Bardakçı’dır. Ancak onun çok gayret ve iyi niyetine rağmen daha pek çok yazılacak şeyler olduğunu düşünüyorum. Burada yöre hakkında çok detaylı bir tarih kitabı da öğretmen İzzet Aslan’ın yazdığı ve Silifke Belediyesi tarafından yayınlanan Silifke tarihidir. (1988, 326 s). Taşeli’ne gönül verenlerin mutlaka okuması gereken bir kitap, benim kütüphanemde var ve ondan pek çok şey öğrendim. Buradan kısa bir özet vermeğe çalışacağım.

İlk çağda Ermenek, Bozkır ve Hadim’in içinde yer aldığı bölge ISAURA olarak geçer, Isauralı’lar burada yaşadığı bilinen en eski, kendi dilleri, dinleri ve gelenekleri olan bir halktır. Ancak yazıları olmadığı için bu dil ve dinleri hakkında da bilgi yoktur.

Bu halkın bilinen en önemli yerleşme yeri ISAURA kentidir (Bozkır Zengibar Kalesi). Dünya bu ulusu Büyük İskender’in Anadolu’ya gelmesi sonucu tanımıştır. Bölge Büyük İskender’den sonra Makedonya asıllı SELEFKOS Krallığı tarafından yönetilmiş, bölgeye Grek dili ve kültürü yayılmıştır. Silifke bu krallık tarafından Kral Selefkos adına kurulmuştur. M.Ö 1. yüzyılda yerel krallıklar tarafından yönetilmiş, tüm Anadolu ve Isauria bölgesi M.S. 1 yüzyılda Roma yönetimine girmiştir. Başta Ermenek İmparator August’un torunu ya da yeğeni GERMANIUS tarafından kurulmuş ve onun adı verilmiştir. SBIDE ve dekapolis (onkent) olarak adlandırılan kentler bu dönemde kurulmuş ve çok gelişme göstermiştir.

Roma yönetimi 4. yüzyılda Hıristiyanlığı kabul etmiş bölge halkı da buna uymuştur. Örnek olarak 5. yüzyılda bölgeden İmparatorluğun başına geçen Zenon, Hıristiyandır, Grekçe konuşur ama ISAURIALIDIR. Durum 1098 yılına 1. Haçlı Seferlerine kadar devam eder, Haçlılar bu tarihte büyük bir mağlubiyete uğrarlar ama bölgenin yönetimini Kilikya’da (Tarsus, Adana) kurulan Ermeni Krallığına bırakırlar. Bu dönemde bölge Hıristiyandır, çok az Ermeni yaşamıştır, ama halkIsauria’lıdır.

13. yüzyıl ortalarında bölge Selçuklular tarafından fetih edilir ve bölge İslam dini ile tanışır. Selçuklu’dan sonra bölge Müslüman Karamanoğulları tarafından yönetilir. Ama Isauralılar buradadır bir yere gitmemişlerdir, yeni gelenler vardır. Karamanoğlu’nun gelişi bir aşıdır. Bölge Türk ve Müslüman olmuştur, ama Isauria kimliği de tamamen ortadan kalkmamıştır. Bölge Karamanoğulları döneminde büyük gelişme göstermiştir.

Kitabın 60. sayfasında Ramazan Bahar’ın teyzesine sorarlar senin köyün ismi ne niye? Cevabı çok net çarpıcıdır. Benim köyüm NAVAĞI (Isauria nın başka bir söylenişi) Bu her şeyi burada 2500 yıldan bu yana sürekli bir yaşamı ve uygarlığı dile getirmektedir.

Bu açıdan inceleme yapılırsa sadece bu yöreye ait pek çok kelime, deyim, yemek ismi, gelenek ortaya çıkacağına inanıyorum.

Saygılarımla.

Mehmet Bildirici

Mühendis

Kitaba ulaşmak için tıklayınız>>>

Kişi Okudu