Dilimizde içinde karadutu barındıran çok güzel manilerimiz de mevcuttur. Mani nedir biliriz ama yine de TDK nasıl bir açıklama yapmıştır baktığımızda; “Türk halk yazınında (edebiyatında), genellikle söyleyeni, yazanı bilinmeyen, birinci, ikinci ve dördüncü dizeleri birbiriyle uyaklı, üçüncü dizesi serbest durumda bulunan, her biri yedişer heceli dört dizeden oluşan koşuk türü.” denilmektedir.
Aşağıda sergileyeceğim
maniler ise söyleyeni belli olan manilerdir.
Ermenek'ten Karadut Manileri
xxx
“1. Karaduta
dayandım,
Mor
boyaya boyandım,
Bugün
yar gelir diye,
Sabah erken uyandım.
xxx
2. Karadutun
dalından,
Bolca
yedim balından,
Bana
söz atan dilber,
Anlamadım dilinden.
xxx
3 Karadutlar kararmış,
Yiyene
çok yararmış,
Sevdiğini
kaybeden,
Ağlar gezer ararmış.
xxx
4. Karadutlar dallanmış,
Yaprakları
sallanmış,
Yar
gelince yaz gelmiş,
Karadutlar ballanmış.
xxx
5. Karadut yaprak döktü,
Ayrılık
boynum büktü.
Yar
gurbete gidince,
İçime hüzün çöktü.”[1]
xxx
6. “Karadutu sallama,
Hasret çekip ağlama,
Belki gelirsin diye,
Şeker aldım bayrama.
xxx
7. Karaduta çıktım ben,
Dallarından
baktım ben,
Belki
beni duyarsın,
Yalnızlıktan bıktım ben.
xxx
8. Karadutu
topladım,
Kurusunu
sakladım,
Belki
gelirsin diye,
Kara yazma takmadım.
xxx
9. Karadutun boyası,
Bir sitile dolası,
Körpe gızı verene,
Değsin Allah sopası.
xxx
10. Girmiş on beş yaşına,
Çıkmış dudun başına,
Er deyip savrulursun,
Zehir katma aşına.”[2]
xxx
“Karadut
parmak gibi
Yemesi
kaymak gibi
Beni
almayan kızlar
Kurusun değnek gibi.”[3]
xxx
“Karadut
parmak gibi
Sevdiğim
kaymak gibi,
Aramızı
bozanlar,
Kurusun yaprak gibi”[4]
xxx
Ermenek
Şivesiyle Söylenmiş Maniler:
xxx
“Dut
ağacı dutludur,
Gara
goyun butludur,
Bir
güzele vuruldum,
Aslı
Güneyyurtludur.
xxx
Dut
ağacı bucakda,
Közü
yanar ocakda,
Sallaya
sallaya üyütdüm,
Guzum
seni gucakda.
xxx
Dalda
dutlar oldu mu?
Yaprakları
soldu mu?
Mekdubumu
okurken,
Gözüğe
yaş doldumu?
xxx
Dut
ağacı dallanır,
Yel
esdikçe sallanır,
Senin
o ağzın dilin,
Konuşdukca
ballanır.
xxx
Dut
ağacı budakdan,
Öyle
bakma uzakdan,
Gel
yanıma öpeyim,
Senin
köfde dudakdan.
xxx
Dut
ağacı dutlu olur,
Meyvesi
datlı olur,
Muradına
erenler,
Neşeli
mutlu olur.
xxx
Garaduda
yaslandım,
Yağmur
yağdı ıslandım,
Kölgede
yata yata,
Demir
gibi paslandım.
xxx
Dut
ağacın düz dibi,
Kölgeliği
buz gibi,
Yaşı
bulsada elliyi,
Yirmisinde
hız gibi.
xxx
Dut
ağacı değilem,
Salladıkça
eğilen,
El
sözüne inanma,
Ben
yalancı değilem.
xxx
Gara
dut mayhoşdur,
Ak
dudun tadı hoşdur,
Sevdiğine
kavuşamayan,
İçmese
e sarhoşdur.
xxx
Dut
ağacı dut verir,
Toprağından
ot verir,
Eğer
emek çekmezsen,
Meyvesini
gıt verir.
xxx
Savrulmuş
kül gibi,
Buruşmuş
gül gibi,
Sesin
soluğun kesik,
Dut
yemiş bülbül gibi.” [5]
xxx
“Varma sakın yanına,
On
parmağın bal olur,
Tutar
isen yavaş tut,
İki elin kan olur.”[6]
xxx
"Ev önü dut ağacı,
O kız gönül ilacı,
Ben düğürcü yolladım
Varsa gönlüm duacı.
xxx
Çeşme başı karadut,
Evimiz ona hudut,
Sen sözünde durmadın,
Gayrı sen beni unut.
xxx
Karadut billeyelim Azıcık yelleyelim Atanın söylediğinDurmuş Ali ÖZBEK
[1] Emekli Öğretmen
Kerim Toslak
[2] Emekli
Öğretmen Durmuş Ali Özbek
[3] Kadir
Bayındır gönderisi, anonim
[4] Anonim
[5] Bekir Sazak,
Ermenek Yöresel Şair
[6] Bilal Gövercin
[7] İbrahim Şahin
Sosyal Medyadan Yorumar:
Hiç yorum yok:
Yorum Kuralları
Yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret, küfür, aşağılayıcı, küçük düşürücü, pornografik,
ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici,
yorumların her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluğu yorumcuya aittir.
İsimsiz yazılan yorumlar bir saat içinde sistem tarafından otomatik olarak silinir.