Dedemin Karadutu, ülkemizde dut - karadut üzerine söylenen manileri derleme ve araştırmaya sevk etti. Sonuçta elde ettiğim verileri sizlerle paylaşmak istedim.
Ülkemden Dut Manileri:
xxx
“Akdutlar karadutlar
Bu dutları kim toplar
Asker olan yârime
Gölge olsun
bulutlar .”[1]
xxx
“Bahçeye indik miydi?
Karadut yedik miydi?
Karadutu yerkene
Ayrılak
dedik miydi?”[2]
xxx
“Tut ağacı tut verir,
Meymasını gıt verir,
Ergen ōlan ergen gız
Sarıldıhca
dat verir”[3]
xxx
“ Avlu dibinde dutlar
Dutlar dibinden patlar
Yârim talim yapıyor
Gölge olun bulutlar”[4]
xxx
“Dut ağacı incecik
Verem oldum gencecik
Anne bana çare bul
Ölüyorum
gencecik”[5]
xxx
“Dut üstünde böcekler,
Şeker versem
yiyecekler,
İstemediğim oğlana,
Beni zorla
verecekler.”[6]
xxx
“Ak pamuk atılır mı?
Bala dut katılır mı?
Yarın cuma ağşamı,
Yalınız yatılır mı?”[7]
xxx
“Güzel gelin çık dala,
Dut dalını sırkala,
Yârin küçük sen büyük,
Sar kundağa
ırgala.”[8]
xxx
“Koyma aşkı kapına
Dönersin dut sapına
Sevda neyler adamı?
Döndürür
dert küpüne”[9]
xxx
“Karadut boyanır mı?
Öpsem yâr uyanır mı?
Yâr üstüme yâr sevmiş
Buna can
dayanır mı?”[10]
xxx
“Dut olayım sor beni
Dillerine sar beni
Ölüm var ayrılık var
Sabahaçı
yor beni.”[11]
xxx
“Dut yedim tuttu beni
Yârim unuttu beni
Yarı yola varmadan
Hıçkırık
tuttu beni.”[12]
xxx
“Ağ duttan kestim
değnek
Uçları benek benek
Emmim oğlu dururken
Eloğlu
neme gerek?”[13]
xxx
“Bahçeye girdi idik
Ağ dutlar yedi idik
İkimiz de birlikte
Ayrılmak
dedi idik.”[14]
xxx
“Dut dalı tutamadım,
Dibinde yatamadım,
Geldi düştü ağzıma,
Yâr
sensiz yutamadım.”[15]
xxx
“Yağmur yağdı ıslandım,
Karaduta yaslandım,
Ben o yârin koynunda,
Şeker
ile beslendim.”[16]
xxx
“Dut ağacı dut verir,
Yaprağını kıt verir,
Oturmuş münafıklar,
Nazlı
yâre fit verir.”[17]
xxx
“Karadut gazel m’olur?
Her evde güzel m’olur?
Seversen gelini sev
Kız
ile pazar m’olur?”[18]
xxx
“Karadut dalın eğmiş,
Eğmiş de yere değmiş,
Şu Çorum’un içinde,
Zararım
kime değmiş?”[19]
xxx
“Bahçelerde karadut
Yârim gitmiş ara dut
Doyamadan ayrıldım
İçim
oldu yara dut.”[20]
xxx
“Bahçelerde bal armut,
Yanında var karadut,
Yârden ayrı düşenin,
Her
yanı kara bulut.”[21]
xxx
“Sepet sepet karadut
Sende aşk sende umut
Gönül verme ellere
Beni
sev beni avut.”[22]
xxx
“Bahçenin karadutu,
Gönül bir sırça kutu,
Senden şikâyetim yok,
Anan
karabaş otu.”[23]
xxx
“Gara duda yaslandım,
Yağmur yağdı ıslandım,
Gınamayın aslanlar,
Şeker ilen beslendim.”[24]
Araştırma-Derleme
Durmuş Ali ÖZBEK
[1] Aslı
Büyükokutan, Muğla Yöresi Alevi Türkmenlerinde Mani Söyleme Geleneği adlı
makaleden
[2] Anonim,
https://tr.wikisource.org/wiki/Maniler_(D)
[3] Kadir Pürlü, “Sivas Karalar Köyü
Tekerlemeleri, Bilmeceleri, Mânileri ve Duaları”, Türk Folklorundan Derlemeler
1986/1, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara: 1986 (76/5) , s. 247-278.
[4] Ömer GÖZÜKIZIL, Çanakkale 2013
Çanakkale Halk Kültürü, 2. Baskı: Ankara 2013, s.95, [5] s.138, [6] ,
s.245, [7] s.263, [8] s.74[9] s.110, [10] s.130, [11] s.158, [12] s.159, [13] s.177, [14] s.179, [15] s.194, [16] s.207, [17] s.292, [18] s302 , [19] s308, [20] s311, [21] s311, [22] s311, [23] s316
[24] https://karadeniz.gov.tr/sozlu-edebiyat-5/
Hiç yorum yok:
Yorum Kuralları
Yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret, küfür, aşağılayıcı, küçük düşürücü, pornografik,
ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici,
yorumların her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluğu yorumcuya aittir.
İsimsiz yazılan yorumlar bir saat içinde sistem tarafından otomatik olarak silinir.